Lễ Nhập Hạ - Vassà

Trong thể lệ trong Phật Giáo, khi đến mùa mưa các vị Tỳ-Khưu, Sa-Di phải nhập Hạ trong 3 tháng là an-cư trong một nơi.

Trước khi an-cư nhập Hạ, phải chọn một chùa, một tịnh thất, một hang núi nào không có nạn khủng bố vì độc-trùng, ác thú, không có tiếng ồn ào. Lại cũng phải chọn nơi thuận tiện trong sự học hỏi kinh luật hoặc hành thiền, khi có điều chi nghi ngờ, chưa thông, dễ dàng cầu học, hoặc rủi có phạm lỗi muốn được sám hối dứt trừ, có vị Tỳ-Khưu để sám hối.

Nhứt là trong chúng, tức chư Tăng sống chung không có vị ưa gây phá, không khỏi nhơn duyên phạm giới, bị thương-tổn phạm-hạnh, mạng nạn, làm trở ngại việc an-cư. Ðiều cần yếu là phải chọn chỗ có đủ điều kiện thuận lợi, gọi là chỗ "không có năm lỗi" mới đặng ở nơi đó mà an-cư.

Chỗ không có 5 lỗi là:

1. Chỗ không quá xa xóm làng, tiện việc đi trì-bình khất-thực.
2. Chỗ không gần thành-thị, ồn ào huyên náo.
3. Chỗ không có kiến, ruồi, muỗi nhiều mình và chúng sanh khó tránh điều có hại.
4. Chỗ có vị Tỳ-Khưu đủ 5 đức để mình nương nhờ.
5. Chỗ có thí-chủ thuốc thang, cơm cháo.

Vị Tỳ-Khưu có đủ 5 đức là:

1. Chỗ mình chưa nghe, ông dạy cho mình nghe
2. Chỗ mình nghe rồi, ông làm cho đặng thanh-tịnh.
3. Hay giải quyết dùm những chỗ nghỉ của mình.
4. Thông suốt kinh luật, sẵn lòng dạy bảo.
5. Có chánh kiến.

Nếu không được cùng an-cư chung một chỗ, cần được ở gần để tiện bề lui tới trong ban ngày khi hữu sự. Như thế có nghĩa là không ở quá xa, mỗi khi đi, về phải gặp đều trở ngại không kịp trong ngày trở về nơi cư ngụ.

Theo Phật-Giáo Nam-Tông tức là Phật-Giáo Nguyên-Thủy - Theravada, chư tăng làm lễ nhập Hạ ngày 16 tháng 6 âm lịch.

Nhập Hạ tiếng Pali gọi là Vassà. Chữ Vassà dịch là Hạ hay nhập Hạ, có nghĩa là Chư Tăng phải đình trú trong một nơi không ra khỏi chỗ ngụ trước khi mặt trời mọc, trong 3 tháng mưa, trừ ra khi hữu sự cần thiết.

Lúc Ðức Phật còn tại thế, mấy năm đầu các vị Tỳ-Khưu trọn năm đi từ làng này qua xã khác, sang thành nọ, đến quận kia, đi mãi không ngừng nghỉ. Chẳng quản gì nắng mưa cực nhọc, chỉ mong đem pháp lành gieo rắc cùng nơi khắp chốn cho nhơn sanh hưởng nhớ.

Ðến lúc mưa dầm, cỏ cây đậm chồi nảy lộc, côn trùng sinh nở nhiều nơi, khắp cùng mặt đất. Sự đi lại tránh sao khỏi dậm đạp phải các sinh vật và mầm non cây cỏ. Những kẻ ngoại đạo có cơ hội chê trách, nói rằng: Ðến mùa mưa loài chim, loài kiến còn biết làm ổ để ở, còn các nhà Sư trong đạo Phật cứ đi mãi, dậm nát cỏ non và côn trùng. Nhân cớ ấy, Ðức Phật mới dạy Chư Tăng phải nhập Hạ, là cư ngụ trong một nơi cho đến hết mùa mưa.

Xứ Ấn Ðộ một năm chia ra có 3 mùa: mùa nắng, mùa mưa và mùa lạnh. Mùa nắng kể từ ngày 16 tháng 2 đến Rằm tháng 6. Mùa mưa kể từ ngày 16 tháng 6 đến Rằm tháng 10. Mùa lạnh kể từ 16 tháng 10 đến Rằm tháng 2.

Mùa mưa, kể từ là 4 tháng, nhưng Chư Tăng chỉ nhập Hạ, là cư trú một nơi, trong ba tháng thôi, tức là ba tháng mưa dầm nhiều nước.

Cũng nên nói rõ là, không khi nào Ðức Phật tự ý chế định một thể lệ nào, hay một giới cấm nào, thậm chí đến những cảnh tượng mà người đời chưa gặp gỡ. Ngài cũng ít nói ra. Vì Ðức Phật không muốn bắt buộc ai ai đều phải tin Ngài. Ðến khi có cơ hội hay có vị Sư nào có phong-độ không đẹp, làm cho người đời chê trách, Ðức Phật mới nhân cớ ấy mà dạy bảo làm điều răn cấm; hoặc có vị nào gặp gỡ những hiện tượng lạ lùng, như thấy ngạ quỷ chẳng hạn, đến bạch hỏi. Ðức Phật nhân đó nói ra và giảng giải. Ðó là tinh thần tự do và dân chủ của Ðạo Phật. Và cũng với ý đó mà kẻ ngoại đạo, hoặc người đời sau không thể nói Ðức Phật độc tài tự ý đặt ra luật lệ để trói buộc tín đồ.

Nhập Hạ có 2 cách:

1. Nhập Hạ kỳ trước, gọi là Tiền-An-Cư - Purimikavassà, là nhập Hạ kể từ ngày 16 tháng 6 đến ngày Rằm tháng 9 âm lịch.

2. Nhập hạ kỳ sau gọi là Hậu An-Cư - Pacchimikàvassà, là nhập hạ kể từ ngày 16 tháng 7 đến ngày Rằm tháng 10 âm lịch.

Nếu không có điều chi trở ngại, nên kiết Hạ Tiền An-Cư tức là nhập Hạ kỳ trước.

Trong thời gian 3 tháng an cư kiết hạ, Chư Tăng cũng vẫn đi trì-bình khất thực như thường lệ. Ví đó là lề lối sống của Chư tăng hằng ngày.

Trong các xứ Phật-Giáo thạnh hành từ xưa, Chư Tăng đều được Thiện-Tín để bát đủ sống hằng ngày. Cho nên các chùa không có nấu nướng món ăn, chỉ được nấu nước mà thôi.

Trong lúc an-cư kiết-hạ, chư tăng hội hiệp, có thì giờ trau đổi sự hiểu biết về Kinh luật, nghiên cứu Tam-Tạng Pháp Bảo, hoặc tham thiền nhập định. Cũng trong dịp này, Chư Tăng sống tập thể với tinh thần hòa đồng mà các ngoại đạo không có. Ðó là sống đúng theo tinh thần Pháp Lục Hòa của Ðức Phật đã giáo truyền.

Chư Sư sống chung từ 4 vị trở nên gọi là Tăng, tiếng Pali là Sanghà, có nghĩa là Hòa-Hiệp-Chúng. Pháp Lục-Hòa là:

1. Thân hòa đồng trụ, là giúp đỡ lẫn nhau chung sống.
2. Khẩu hòa vô tranh, là dùng lời nói ôn hòa không tranh cãi.
3. Ý hòa đồng duyệt, là tâm-từ-hòa khuyên bảo lẫn nhau
4. Kiến hòa đồng giải, là sự hiểu biết trao đổi cùng nhau.
5. Giới hòa đồng tu, là cùng nhau nghiêm trì giới luật.
6. Lợi hòa đồng quân, là lợi lộc đồng chia đều nhau.

Như đã nói, nhập Hạ thí phải cư ngụ đúng 3 tháng, nhưng khi hữu sự cần-thiết được phép đi khỏi nơi ấy trong khoảng 7 ngày không phạm lỗi.

Trong trường hợp có bảy hạng người là: Cha, Mẹ, Tỳ-Khưu, Tỳ-khưu-Ni, Sikkhamana, Sa-Di, Sa-Di-Ni đau yếu, bịnh hoạn tai nạn, có cho hay hoặc không cho hay, khi được biết thầy Tỳ-Khưu được phép đi ra khỏi chỗ nhập Hạ trong khoảng 7 ngày. Nếu đi qua ngày thứ 8, mặt trời mọc lên, phạm tội Tác Ác.

Ngoài 7 hạng kể trên, trong Thiện Tín có tin đau chết, tai nạn, dù cho hay không mà nhà Sư biết được, cũng được phép ra đi thăm viếng, hoặc trong hàng Cư sĩ tại gia đến thỉnh đi Trai Tăng, thuyết Pháp, cũng được phép ra đi trong khoảng 7 ngày.

Cách thức đi trong khoản 7 ngày, Pali gọi là: Sattàhakicca, là Tỳ-Khưu hay Sa-Di trong Hạ trước khi ra đi đường xa phải nguyện trước 1, 2 hay 3 Tỳ-khưu, hoặc trước Tăng hay trước Kim Thân hay ngọc Xá Lợi Phật, như vầy:

"Sace me antarayo natthi, sattahabbhantare aham puna nivattisami"
Dutiyamapi...
Tatiyampi...

Nghĩa là:

"Nếu không có sự rủi ro đến tôi, tôi sẽ trở về trong khoảng 7 ngày".
Lần thứ nhì...
Lần thứ ba...

Cách đi trong khoảng 7 ngày, Sattàhakicca, có 2 cách là:

1. Nhập Hạ được 1, 2 ngày, hoặc trong ngày mới nhập Hạ, từ buổi chiều cho đến rạng đông trước khi mặt trời mọc, nếu hữu sự thì phải nguyện trước Tam-Bảo rồi ra đi trong khoảng 7 ngày. Phải kể ngày ra đi là ngày thứ nhứt, sau khi hoàn tất công việc, đến ngày thứ sáu thì phải trở về cho kịp trước khi mặt trời mọc ngày thứ 7. Nếu mới nhập Hạ trong buổi chiều rồi nguyện đi liền thì không nên, phải chờ đến gần sáng mới đi được như thế gọi là: "Việc phải làm trong khoảng 7 ngày thứ nhứt".

2.- Khi còn 7 ngày nữa ra Hạ, là ngày mùng 9 tháng 9 âm lịch, nếu nhập Hạ kỳ-trước, Tiền An Cư; hoặc mùng 9 tháng 10 âm lịch, nếu nhập Hạ Kỳ sau, Hậu An-Cư, khi hữu sự thì cũng được phép đi trong 7 ngày. Nhưng phải nguyện trở lại cho kịp trong khoảng 7 ngày. Nếu chẳng may công việc không thể xong trong 7 ngày thì phải làm lễ Tự Tử Pavaranà chung với chư Tỳ-Khưu nơi chùa nào gần đó cũng được.

Như thế thì không dứt Hạ. Ðó là trường hợp bất đắc dĩ. Còn như khi ra đi mà trong tâm đã nghĩ: "Ta sẽ không trở về", như thế dứt Hạ, và phạm tội từ khi đi ra khỏi chùa đến bước thứ hai. Như thế gọi là "Việc phải làm trong khoảng 7 ngày cuối cùng".

Ðức Phật sẵn lòng từ bi cho những vị Sư cố tâm tuân hành giới luật mà gặp phải trường hợp không giữ đúng tinh thần giới luật được. Nếu chỉ còn 7 ngày nữa ra Hạ, nhưng có việc cần phải đi và cố ý nguyện đi trong khoản 7 ngày, song vì tình thế bắt buộc, trở ngại, không thể nào trở về kịp cũng không sao, là không phạm tội Tác ác.

Lại có những nguyên nhân dứt Hạ, nhưng không phạm tội:

1. Trong Hạ bị thú dữ, hoặc có kẻ trộm cướp ở gần, có thể bỏ chỗ ấy đi nơi khác được.

2. Xóm nhà mà vị Tỳ-Khưu thường đi trì bình khất thực, nhưng vì hoàn cảnh nào đó mà thiện tín dời đi hết. Vị Tỳ-Khưu không còn nhờ nơi nào khác được nên phải bỏ chỗ đó mà đi nơi khác.

3. Chỗ ở hư sập, lửa cháy, nước lụt hoặc không người để hại, thì phải đi tìm nơi khác.

4. Bị phụ nữ lân cận trêu ghẹo, cám dỗ, thì phải bỏ đi nơi khác.

5. Thấy có vàng bạc, ngọc ngà, châu báu chôn dấu gần nơi cư ngụ, sợ ở lâu tâm đầy tham lam mà lấy của ấy, nên phải bỏ đi nơi khác.

6. Nghe thấy chư Tỳ-Khưu muốn chia rẽ Tăng.

7. Và Tăng đã chia rẽ nhau, được phép đến nơi ấy cố gắng giải hòa, thì không phạm tội, nhưng bị đứt Hạ.

Như vậy nhập Hạ không có nghĩa là giam hãm một nơi tuyệt đối không được tiếp xúc với người ngoài hay cấm không được đi đâu hết.

Theo Budsas.org